قطعی های مکرر برق باعث گله‌مندی بسیاری از افراد شده است
هر ساله و همزمان با فرارسیدن فصل تابستان، شاهد قطعی های مکرر برق در نقاط مختلف کشور هستیم. نقشه مصرف برق نشان می‌دهد که وضعیت مصرف برق در بیش از ٤٠ درصد از استان‌های کشور به رنگ قرمز درآمده است. این رنگ قرمز حاکی از افزایش احتمال خاموشی‌ها در کشور طی روزهای آینده با توجه به گرمای است. این در حالی است که بیشتر افراد از آمادگی مناسب برای مقابله با چنین شرایطی برخوردار نیستند. در این مطلب قصد داریم به بررسی قطعی های مکرر برق و ارائه راهکار مناسب برای رویارویی با آن بپردازیم.
قطعی های مکرر برق؛ اختلال در زندگی مردم در صورت عدم آمادگی
زنجیره صنعت برق کشور از سه بخش تولید، انتقال و توزیع تشکیل می‌شود. مشکل فعلی صنعت برق و قطعی های مکرر، به بخش‌های تولید و توزیع یا مصرف برق مربوط می‌شود. از میان مشکلات موجود در بخش توزیع برق، می‌توان به مسایلی همچون خشکسالی و خارج شدن نیروگاه‌های برق آبی از مدار، کهنه بودن تجهیزات و مشکلات سرویس و اورهال نیروگاه‌ها در بخش تولید، فرسودگی شبکه‌ها و همچنین عدم مدیریت مصرف در بخش توزیع اشاره کرد.
قطعی های مکرر برق در بیشتر استان‌های کشور به خصوص در چند هفته گذشته آن هم بدون اعلام جدول خاموشی از سوی سازمان توانیر، فریاد همه را درآورده است، تا آنجا که در برخی از شهرها مردم برای اعتراض در برابر اداره‌های برق تجمع کردند.
در واقع قطعی مکرر برق در هفته‌های اخیر، مشکلات زیادی را در بخش‌های مختلف کشور در پی داشته است. مساله قطعی برق همیشه دو عامل مهم داشته است. یک طرف، عرضه برق است که باید با افزایش ظرفیت و ورود بخش خصوصی به تولید برق کشور به میزان آن اضافه شود.
طرف دیگر نیز بحث تقاضای برق است. در واقع با توجه به ارزان بودن برق برای بسیاری از افراد، استفاده غیراصولی از برق را تا حد زیادی امکان‌پذیر کرده است. بسیاری از کارشناسان حوزه انرژی، با ارائه مدل تعرفه‌گذاری پلکانی پرمصرف‌ها، به دنبال اصلاح قطعی مشکل طرف تقاضا هستند.
مشکلات بخش تولید؛ اولین عامل قطعی مکرر برق
با توجه به این که هزینه ارتقای ظرفیت تولید بیشتر از بخش‌های انتقال و توزیع است، بسیاری از کارشناسان مشکل اصلی موجود در شبکه برق را کمبود تولید می‌دانند. برای مثال، اخیرا سخنگوی صنعت برق اعلام کرد که نزدیک به ۱۱ هزار مگاوات کمبود تولید نسبت به پیک مصرف در کشور وجود دارد. دلیل این کمبود این است که در طی سال‌های گذشته، توسعه بخش تولید در صنعت برق، با افزایش میزان مصرف هماهنگی نداشته و همگام با آن گسترش نیافته است.
از سوی دیگر، در حال حاضر اختلاف میان تولید و پیک مصرف نزدیک به ۱۷ درصد است. در شبکه واقع ۱۷ درصد کمبود دارد که البته رقم بسیار بالایی است. با توجه به اینکه میزان تولید برق عدد مشخصی است و مجموع مصرف در پیک نیز مقدار معینی دارد، بنابراین وقتی این دو بخش با هم ۱۱ هزار مگاوات اختلاف داشته باشند، پس متوجه می‌شویم که مشکل واقعی در تولید و ظرفیت نیروگاه های کشور است.
بسیاری از کارشناسان حوزه برق و انرژی چنین اختلاف زیادی میان بخش تولید و مصرف در صنعت برق را توجیه‌ناپذیر می‌دانند. در واقع رویکرد مدیریت کلان وزارت نیرو باید به گونه‌ای باشد که کمبود ظرفیت وجود نداشته باشد. همچنین باید مدیریت شبکه نیز طوری باشد که همه توان مورد نیاز در زمان پیک مصرف، تولید و تامین بشود.
سایر عوامل قطعی مکرر برق
بخش دیگری از مشکلات کنونی، با نبود فرهنگ مناسب در مدیریت مصرف توسط مشترکین ارتباط دارد. برای مثال، اگر دمای کولرها روی ۲۵ یا ۲۶ درجه تنظیم شود، بخش زیادی از مصرف برق کشور و در نتیجه خاموشی‌ها کاهش پیدا می‌کند. متاسفانه هنوز چنین فرهنگی میان مصرف‌کنندگان وجود ندارد.
شماری از کارشناسان، مقصر اصلی را در این زمینه، وزارت نیرو می‌دانند. آنها می‌گویند که این وزارت‌خانه در زمینه فرهنگ‌سازی سرمایه‌گذاری لازم را انجام نداده است. هرچند هزینه فرهنگ‌سازی به ظاهر بالا است اما بسیار کمتر از هزینه تولید ظرفیت اضافی برای تامین برق در دوران پیک مصرف است.
از سوی دیگر، برای اصلاح و تعمیر تجهیزات نیز موانعی وجود دارد. می‌توان یکی از دلایل این مساله را اختصاص درآمدهای صنعت برق به سایر بخش‌ها عنوان کرد. به همین خاطر، عدم تامین بودجه لازم برای تعمیر یا جایگزینی قطعات آسیب دیده‌نیروگاهی از یک سو و تحریم‌ها نیز از سوی دیگر، دو مانع عمده برای تعمیرات اصلاحی به شمار می‌روند. این عوامل در خاموشی‌های اخیر تاثیر قابل توجهی داشته‌اند.
از میان دیگر دلایل قطعی های مکرر برق، می‌توان به تاثیرات خشکسالی گسترده در تولید برق در کشور اشاره کرد. کل ظرفیت ۱۲ هزار مگاواتی برق آبی کشور در سدها تولید می‌شود. بدین ترتیب، کم‌آبی در این مساله تاثیر زیادی دارد و باعث می‌شود ظرفیت تامین برق کشور کاهش پیدا کند.
بنابر گزارش‌ها، میزان بارش باران ۵۰ درصد کاهش داشته است. این موضوع باعث کاهش ظرفیت ذخیره آب سدها شده است. پس می‌توان گفت نسبت تاثیر کاهش بارندگی در خاموشی‌ها برابر با ۵۵ درصد یعنی 6 هزار مگاوات از مجموع ۱۱ هزار مگاوات کمبود توان تولید است. میزان تولید مهم‌ترین نیروگاه‌های برق آبی کشور، در جدول زیر آورده شده‌اند:
| نام نیروگاه | ظرفیت اسمی (مگاوات) |
| نیروگاه کارون ۳ | 2280 |
| نیروگاه سد شهید عباسپور (کارون ۱) | 2000 |
| نیروگاه مسجدسلیمان | 2000 |
| نیروگاه گتوند | 2000 |
یوپیاس؛ راهکاری بهینه برای مقابله با قطعی های مکرر برق
یوپیاس یک منبع تغذیه بدون وقفه است که می‌تواند در صورت بروز قطعی برق مورد استفاده قرار بگیرد. در واقع این تجهیز یک منبع تغذیه الکترونیکی است که کار اصلی آن، تامین توان مورد نیاز بار مصرفی به صورت بدون وقفه می‌باشد. به عبارت دیگر، یوپیاس به عنوان یک منبع توان بدون وقفه، با استفاده از انرژی ذخیره‌شده در باتری، برق مورد نیاز تجهیزات مصرف‌کننده را تامین می‌کند. سیستم یوپیاس میان برق شهری و دستگاه مصرف‌کننده قرار می‌گیرد که علاوه بر تنظیم برق شبکه و تثبیت آن، مانع از نفوذ نویز و اختلالات شبکه به تجهیزات حساس مصرفی می‌شود.
یوپیاس کارآیی مهم خود را زمانی نشان می‌دهد که برق شهری قطع می‌شود. در این حالت، دستگاه یوپیاس بلافاصله وارد مدار می‌شود و برق مصرفی لازم را تامین می‌کند. این کار به شکلی انجام می‌شود که به ریست کردن یا خاموش کردن دستگاه مورد استفاده نیاز نخواهد بود.
مزایای استفاده از یو پی اس در صورت بروز قطعی های مکرر برق
استفاده از یک منبع انرژی پشتیبان مانند سیستم یو پی اس، علاوه بر کمک به حل مشکلات ناشی از قطع جریان برق، محافظت در برابر قطع کلی برق را نیز فراهم می‌کند. این دستگاه فیلترهایی الکترونیکی دارد که باعث حذف نویزها و رفع نوسانات برق شهری می‌شود. یو پی اس همچنین محافظت از مصرف‌کننده‌ها در برابر رعد و برق و ولتاژ بالا را نیز بر عهده دارد. بدین ترتیب، جریان برق یکنواخت با شکل موج ثابت به مصرف‌کننده ارسال می‌شود.
سیستم یوپیاس وظیفه حفاظت از وسایل الکتریکی حساس در برابر نوسانات برق را دارد. این سیستم از تعمیرات و وقفه‌های هزینه‌بر جلوگیری می‌کند. در واقع یو پی اس علاوه بر محافظت از دستگاه‌های الکتریکی حساس، ثبات جریان برق تقویتی را هم به همراه دارد. این مساله، به آنلاین ماندن برنامه‌های حساس تا حد بسیار زیادی کمک می‌کند.
انواع یوپیاس
یوپی‌اس‌ها در انواع اندازه‌های متفاوتی دارند. در واقع یوپی‌اس‌ها از لحاظ قدرت باتری مدار مورد استفاده، با هم تفاوت دارند. واحد اندازه‌گیری یوپیاس، توان یا حاصل‌ضرب ولتاژ در جریان خروجی است. سیستم‌هایی که برای کاربردهای معمولی استفاده می‌شوند، از نوع آنلاین با باتری تک‌سلولی سرب-اسید و یا نیکل-کادمیوم با توان 500 تا 2 هزار آمپر متر هستند. این یوپی‌اس‌ها درجه حفاظت مطلوبی فراهم می‌کنند. دستگاه‌های بزرگتر توان بیشتری دارند و کیفیت برق خروجی آنها نیز بالاتر است.
لازم به ذکر است که احتمال بروز اتصال کوتاه و یا شارژ ناگهانی برق در مدار و یا هر نوع خطر برقی در یک دستگاه یوپیاس استاندارد و باکیفیت، صفر است. از این رو، یوپی‌اس‌ها از ایمنی مناسبی برخوردار هستند. هر چه که اینورتر دستگاه یوپیاس قوی‌تر باشد، توان و قدرت یوپیاس نیز بیشتر خواهد بود. به عبارت دیگر، می‌توان از تجهیزات بیشتری پشتیبانی کرد.
. از سوی دیگر، هرچه که باتری‌های مورد استفاده در یوپیاس ظرفیت بالاتری داشته باشند، زمان برق‌دهی در هنگام قطعی برق نیز بیشتر خواهد بود. یوپی‌اس‌ها دارای ویژگی‌هایی همچون آلارم‌های هشدار در هنگام بروز خطا یا اضافه بار، نرم‌افزار کنترل کامپیوتری برای ذخیره کردن اطلاعات و خاموش کردن کامپیوتر و سایر امکانات دیگر هستند.
اصول کار یوپیاس
اصول کار دستگاه یوپیاس در ساده‌ترین شکل خود به صورت زیر است. بار در حالت معمول از ورودی AC تغذیه می‌شود. همزمان با یکسوسازی ورودی AC توسط شارژر و تبدیل آن به جریان DC باتری نیز شارژ می‌شود. به محض این که ورودی AC قطع شود، اینورتر بدون هرگونه وقفه، ولتاژ DC باتری را به AC تبدیل می‌کند تا از بروز اختلال در دستگاه‌های مصرف‌کننده برق جلوگیری شود.
فاران ارائه‌دهنده راهکار بهینه برای مقابله با قطعی های مکرر برق
همانطور که گفته شد، قطعی های مکرر برق در کشور در هفته‌های اخیر، دلایل مختلفی داشته است که از میان مهم‌ترین آنها می‌توان به ناهم‌خوانی میزان تولید و میزان مصرف اشاره کرد. برای این که در صورت قطع شدن برق در روند عادی زندگی شما اختلالی ایجاد نشود، بهتر است یک دستگاه یوپیاس تهیه کنید.
شرکت صنایع الکترونیک فاران یکی از شرکت‌های باسابقه و پیشتاز در زمینه تولید تجهیزات الکترونیکی، مخابراتی و کامپیوتری به شمار می‌رود. ما در فاران متناسب با کاربری شما، بهترین نوع دستگاه یوپیاس را با قیمت مناسب عرضه می‌کنیم. برای کسب اطلاعات بیشتر درباره یوپی‌اس‌های فاران، لطفا با کارشناسان ما تماس بگیرید.